Catedral de Santiago de Compostela
CatedralA Catedral de Santiago de Compostela é,
sen dúbida unha das obras mestras do románico europeo. Nos últimos anos sufriu
unha profunda e sistemática restauración que invítanos a revisitala neste Ano
Santo 2021.
No seu arquivo conserva un retrato de
Afonso X nunha miniatura da famosa compilación documental da sede compostelá
coñecida como Tombo A. O tombo, iniciado no século XII durante o goberno do
arcebispo Diego Xelmírez (1100-1140) seguiu completándose despois da súa morte
e, de feito, péchase cunha doazón de Afonso X ó arcebispo Xoan Arias (1238-1266)
datada en 1255. O texto ilústrase, como é habitual no tombo, con unha miniatura
representando ó doante. O rei aparece de perfil, montado a cabalo, coroado e
sostendo na man dereita unha lanza e coa esquerda un escudo con leóns e
castelos.
Dentro da excelente colección do Museo
Catedral atopamos, concretamente na entreplanta, dúas pezas moi destacables
pero que en ocasións pasan desapercibidas ós visitantes.
A primeira é a chamada Virxe da Rosa, unha
obra do século XIII aínda que moi enraizada na tradición románica. De feito
responde ó tipo de virxe sedes sapientiae
na que María actúa a modo de trono para o seu fillo. Ademais, conserva o
hieratismo a frontalidade e a rixidez dos modelos do século anterior dentro o
que hai que relacionar non tanto con una falta de mestría por parte do autor
senón coa busca da deshumanización da divindade propia da estética
románica.
Ó fondo da sala exponse un Santiago
sedente datado na segunda metade do século XIII que é un bo exemplo da
evolución da iconografía do Apóstolo durante a idade media. O seu modelo é o
Santiago realizado polo obradoiro do Mestre Mateo para o altar maior da
basílica en torno ó ano 1200. De feito, incorpora incluso a coroa que colgaba
sobre esta imaxe do altar dende mediados do século XIII e que os peregrinos
colocaban sobre a súa cabeza como símbolo da fin da súa pelegrinaxe. sobre o
peito, é visible, ademais, un morral, un atributo que nos fala xa do nacemento
da iconografía de Santiago peregrino.
Fotos: Paco Vila Barros / CCG / Luis Miguel Bugallo Sánchez / Wikipedia