Xornal Hoy
2 de 14

Xornal Hoy

Espazo biográfico

O 16 de maio de 1938 apareceu na Habana o xornal “Noticias de Hoy”, co subtítulo de “Un diario ao servizo do pobo”. Constituía o órgano oficial do Partido Socialista Popular (PSP) de Cuba para a defensa dos intereses populares e denuncia dos males internacionais, como a expansión nazifascista ou a Guerra Civil española. Tiña dez páxinas, dúas edición diarias e un prezo de dous centavos. Mantiña unha sección fixa, “Sociedades Españolas” e, aínda sendo netamente cubano, sobresaen os galegos Xerardo Álvarez Gallego como redactor e o coñecido escritor Carlos Montenegro como xefe de redacción. Radicada no barrio da Habana Vieja, en Compostela e Luz, con despacho en Compostela e Teniente Rey.

Foi clausurado en xullo de 1953, por mandato de Fulgencio Batista, quen destruíu os talleres e requisou o local. Tras o triunfo revolucionario, reapareceu o 6 de xaneiro de 1959 pero, ao constituírse o Partido Comunista de Cuba en 1965, fusionouse con Revolución e converteuse no Granma, órgano oficial, único xornal de ámbito nacional en Cuba até a actualidade.

É neste xornal, máis coñecido como Hoy, onde podemos seguir con profusión de detalle a viaxe toda de Castelao e Soto, non só na Habana, senón polo país enteiro, a través de titulares, fotografías de mitins, retratos, crónicas ou artigos de opinión. Desta presenza, a máis relevante é sen dúbida a intensa campaña propagandística co gallo das eleccións ao Centro Galego, a prol do partido Hermandad Gallega.

Vea en esta página española la magnífica caricatura con la que el gran dibujante gallego Alfonso Castelao inicia su colaboración en nuestro periódico. (Hoy, 21-12-1938)

Entre o 21 e o 31 de decembro, o xornal publica unha caricatura nova de Castelao, cun pé de páxina, como era costume nel, alusivo ás eleccións do Centro Galego e pedindo abertamente o voto para a candidatura 7 de Hermandad Gallega. Salientamos a última, onde unha imaxe de Curros, en actitude oratoria, recita:

Dises con alma de can/ que coidan na súa intolerancia/ que se merca unha conciencia/ con catro códias de pan.

Dises pra quen fun “mambí”/ cando era máis español/ y enchen cos “mambís” o fol/ ida xa España deiquí.

Dises que medrando vin/ dos abusos do poder/ e a xornal quiseron ter/ un cómprice mudo en min. (Castelao, Hoy, 31-12-38)

A serie remata o domingo, 1 de xaneiro, día das eleccións que permitiron a Hermandad Gallega entrar na directiva, cunha alegórica muller que voa sobre o Palacio do Centro Galego co puño en alto.